مگر پیامبر اسلام(ص) مرتکب گناه می‌شده؟

سؤال:

اگر پیامبر اسلام(ص) معصوم از گناه می‌باشد، پس مقصود از آمرزیدن گناه پیامبر در این آیه:

«اِنّا فَتَحْنالَکَ فَتْحاً مُبینا* لِیَغْفِرَلَکَ اللهُ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِکَ و ما تَأَخَّرَ¹.... یعنی: ما برای تو پیروزی آشکاری فراهم ساختیم تا خداوند گناهان گذشته و آینده‌ی تو را ببخشد!...» چیست؟

 

پاسخ:

نخست باید توجه داشت که پایه گذاران نهضت‌ها و مردان انقلابی که بر خلاف مسیر افکار عمومی گام برمی‌دارند و می‌خواهند جامعه‌ی منحط و آلوده را با برنامه‌های ارزشمند خود اصلاح کنند، در نخستین قدم با یک رشته مخالف‌ها، دروغ‌ها و تهمت‌های بی‌اساس روبرو می‌شوند.

پیامبر اسلام(ص) نیز از این قاعده مستثنی نبوده، آن حضرت نیز با مخالفت‌های قریش و تهمت‌های بی‌اساس آنان روبرو شد. کسی که تا دیروز امین و راستگو و پرهیزگار قریش بود، از روزی که با افکار پست آن‌ها مخالفت نمود و مردم را به خداپرستی دعوت کرد به سحر و کهانت، به جنون و افترا بر خدا متهم گردید.

یقیناً این گونه نسبت‌ها در حق عده‌ای مؤثر بود و باعث شک و تردید در صدق گفتار وادعای پیامبر شده و تا مدتی مردم در شک و تردید و دو دلی نسبت به این تهمت‌ها به سر می‌بردند. به علاوه آن حضرت نیز در افکار و خیال آنان گنه‌کار به حساب می‌آمد، چرا که به بت‌ها و خداهای آنان بی‌اعتنا بود، آنان را مسخره می‌کرد، سنت‌های پیشین آن‌ها را تبعیت نمی‌کرد و... و لذا او را گنه کار می‌دانستند.

مسلماً در چنین شرایطی بهترین و تنها راه برای از بین بردن این تهمت‌ها این است که، مرد مبارز و ارزش خواه پیروز شود و محصول و نتیجه‌ی کار خود را به مردم نشان دهد و مردم نیز به چشم خود فواید و منافع برنامه‌های او را ببینند. در اینجاست که تهمت‌ها و نسبت‌های ناروا نقش بر آب شده و جای آن یک سلسله القاب زیبا که حاکی از عظمت و قدرت و معنویت است می‌گیرد.

عین این مطلب را درباره‌ی پیامبر اسلام(ص) می‌توان گفت: او با یک برنامه‌ی مترقّیانه، با یک سلسله قوانین تابناک که به نفع توده و به ضرر دستگاه حاکمه بود، قدم به صحنه‌ی مبارزه گذارد، او در این صحنه، از پیروزی‌ها و موفقیت‌های آینده‌ی خود خبر می‌داد و در پرتو عنایت خداوند و بر اثر استقامت و پایداری خود و پیروان باوفایش بر تمام مشکلات پیروز آمد و کار به جایی رسید که پایگاه شرک و مرکز پیدایش این سنت‌ها (مکه) که به تسخیر مسلمانان درآمد و مکّه به عنوان یک پیروزی درخشان فتح گردید.

این پیروزی که سبب شد قریش با تمام قدرت‌های خود تحت سیطره‌ی و در قبضه‌ی اسلام در آید، نتیجه‌ی بزرگتری را در برداشت و آن این که در پرتو این پیروزی دهان دروغ پردازان و تهمت‌زنان بسته شد ودیگر کسی نمی‌توانست آن حضرت را مجنون و دیوانه، ساحر و کاهن و... بخواند.² و نیز معلوم شد که او گنه کار نبوده وراه و رسم او صحیح است.

 پس در حقیقت معنای «ذنب» در آیه، تهمت‌ها و گناهانی است که قریش به خیال خودشان برای پیامبر(ص) برمی‌شمردند؛ و تا پیش از فتح مکه به پیامبر نسبت می‌دادند. لذا در واقع معنای آیه این گونه می‌باشد:‌ ما برای تو پیروزی آشکاری فراهم ساختیم تا خداوند به وسیله‌ی آن تهمت‌ها و گناهانی را که در گذشته و آینده ممکن است به تو نسبت دهند را ببخشد(یعنی اثرش را از بین ببرد.)

 

پاورقی:

 

1- سوره‌ی فتح، آیه‌ی 1 و 2

2- تلخیصی از پاسخ به پرسش‌های مذهبی با اضافات